Dijital Okur Yazar Olmak Dijital Okuryazarlık Nedir?

Bir zamanlar her yer analog cihazlarla dolu idi. Analog kameralar, analog uydu alıcıları gibi birçok cihazın devri dijital cihazların hayatımıza girmesi ile bitmiş oldu. Artık kamerasından, radyosuna, telefonundan, çamaşır makinesine derken bir anda kullandığımız her şey dijital oldu. Önemli olan bu değişime ayak uydurabilmek ve dijital okur yazar olmaktır. Bu makalemde dijital okur yazarlık nedir? Dijital okur yazar olabilmek için neler yapmalıyız bu konu  hakkında bilgi vermeye çalışacağım.

Dijital okuryazarlık için örnek bir tanım yaparsak günümüzün durumuyla şu tanımı çıkartabiliriz.

Dijital okuryazarlık akıllı telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar ve masaüstü Bilgisayarlar gibi ağ cihazları aracılığı ile bilgiyi bulma, anlama, analiz etme, üretme ve paylaşabilme becerilerini ifade eder. ... Dijital okur yazarlık iki terimin dijital ve okur-yazarlığın evlenmesi demektir.'

Fakat şunu belirtmeliyim: Dijital okuryazarlığı yalnızca Tablet, Bilgisayar veya Telefonla sınırlamayıp diğer tüm dijital teknolojik aletlere hakim olup bu teknolojik aletlerle bilgiler elde edip bilgiler verebilmeliyiz.

Dijital okuryazarlık için yetkinlikleri üç ana ilkeye göre sınıflandırılabiliriz: Doğru kullanma, anlama ve üretme.

Doğru kullanım

Bilgisayar ve internetle ilgili gerekli teknik yeterliliğe sahip olmayı kapsar. Kelime işlemcileri, web tarayıcıları, e-posta ve diğer iletişim araçları gibi bilgisayar programlarını kullanarak, temel teknik bilgi birikime sahip olmak. Ayrıca arama gibi bilgi kaynaklarına erişmeyi, bunları kullanmak için daha farklı beceri ve yeterliliğe sahipken doğru şekilde kullanmayı kapsar. Buna çevrimiçi veritabanları ile bulut ve bilgi işlem gibi yeni teknolojileri eklemeyi de unutmamak gerekir.

Anlama

Belki de dijital okuryazarlıkta en kritik unsurdan birisidir. Özellikle dijital medyayı anlamamıza, bağlamlaştırmamıza ve eleştirel olarak değerlendirmemize yardımcı olan beceri bütünlüğüdür. Bu beceriyle ne yaptığımız ve çevrimiçi karşılaştığımız olaylara bilinçli kararlar vermemiz kolaylaşır. Bunlar dijital okuryazarlık eğitiminde kullanıcıların çevrimiçi oldukları anda öğrenmeye başladıkları temel süreçten biridir.

Anlama ile ağa bağlı teknolojinin davranışımızı, çevremizdeki dünyanın algılarımızı, inançlarımızı ve duygularımızı nasıl etkilediğini tanımaya çalışırız. Ayrıca, bireysel ve toplu olarak, iletişim kurmak; işbirliği yapmak ve sorunları çözmek için bilgi bulmak değerlendirmek ve etkili bir şekilde kullanmayı da kapsar. Anlama; bilgi yönetimi becerileri geliştirirken, bizi yeni bir ekonomiye de hazırlar.

Uretme

Çeşitli dijital medya araçlarıyla içerik üretmek ve etkili bir şekilde iletişim kurmak dijital okuryazarlığın olmazsa olmazlarındandır.

Dijital medyayla üretme, bir sözcük işlemcisinin nasıl kullanılacağını bilmekten veya bir e-posta yazmaktan daha fazlasını gerektirir. Çeşitli bağlamlar ve izleyiciler için ürettiğimiz şeyleri adapte edebilmek; görüntüler, video ve ses gibi zengin medya içeriklerini kullanarak yeni bir şey oluşturma ve iletişim kurmayı ifade eder. Bloglar, tartışma forumları, video – fotoğraf paylaşımı, sosyal oyun ve diğer sosyal medya biçimleri gibi kullanıcı tarafından oluşturulan web 2.0 içeriğiyle etkin ve sorumlu bir şekilde etkileşimde bulunmak gibi büyük bir yapıyı kapsar.

Dijital medyayı kullanarak üretme yeteneği, dijital vatandaş kavramını da içinde barındırır.

Medya dünyamızın ne kadar hızlı ve sıklıkla değiştiği göz önüne alındığında, dijital okuryazarlığı geliştirmek ve sürdürmek hayat boyu sürecek bir yaşam biçimidir. İhtiyaç duyulan özel beceriler, temel farkındalık, eğitimden daha ayrıntılı ve karmaşık uygulamalara kadar değişen ihtiyaç ve koşullara göre kişiden kişiye değişimi de kapsar.

Peki dijital okur yazarlık günümüzde neden gereklidir ?

Günümüzde hayatımızın her alanında ve her safhasında kullandığımız internet üzerinden doğru verilere hızlı bir şekilde ulaşabilmek, çeşitli yazılım teknolojileri ve ürünlerini anlayıp bunları iş hayatı ve eğitim süreci boyunca aktif bir şekilde kullanabilmek için dijital okuryazar olmak şarttır. Gelecekte, dijital okuryazar olmayı başaramamış bireyler, sosyal ve ekonomik statüleri ne olursa olsun, her gün katlanarak artan bu bilgi dağarcığından mahrum kalacağı için, kariyer hedeflerini tutturmakta zorlanmasının yanı sıra günlük hayatında da gelişen dünyaya ayak uyduramayacaklardır.

 -Yahya Özinanır