Hangi Kamu Alacakları Yapılandırılacak, Yapılandırmalar Nasıl Yapılacak?

 Bazı kamu alacaklarının yapılandırılmasını düzenleyen yasaya göre 31 Ağustos 2020 tarihinden önce oluşmuş kamu alacakları yapılandırma kapsamına giriyor.

Yapılandırmadan yararlanabilmek için 31 Aralık 2020 tarihine kadar başvuruda bulunulması gerekiyor. Kanuna göre meslek odalarına olan aidat borçları da yapılandırma kapsamında bulunuyor.

Kanun kapsamında üyelerin MİTSO'ya olan aidat borçları da yapılandırılabilecek. Vergi yükümlülerinin ödemesi gereken bazı vergi, ceza ve aidatlarla ilgili oluşan borçların ödenebilmesi için yapılandırma yapılmasını düzenleyen kanun yürürlüğe girdi. 7256 sayılı "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" ile, çeşitli kamu alacaklarının ile meslek odalarına olan aidat borçları yapılandırması yapılabilecek.. 17 Kasım 2020 tarih ve 31307 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren kanun ile; kesinleşmiş bazı kamu alacakları ile bazı kamu alacaklarının yapılandırmasından yararlanabilmek için 31/12/2020 tarihine kadar başvuruda bulunmaları gerekiyor.  Yapılandırma için başvuru sırasında peşin ödemenin yanısıra 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitle ödeme yapılabilecek.

Yapılandırma kapsamında olan Hazine ve Maliye Bakanlığı'na, Ticaret Bakanlığı'na, il özel idarelerine, belediyelere ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına (YİKOB) borçların ilk taksitinin 31/01/2021 tarihine kadar ödenmesi, diğer taksitlerin ise bu tarihleri takip eden 2'şer aylık ödemeler halinde, en çok 18 eşit taksitte ödenmesi gerekiyor.

Yeniden Yapılandırma Kanununa göre; Sosyal Güvenlik Kurumu'na bağlı borçların ilk taksitinin ise 28/2/2021 tarihine dek ödenmesi ve diğer taksitlerin ise bu tarihleri takip eden 2'şer aylık dönemler halinde en çok 18 eşit taksitte ödenmesi zorunluluğu bulunuyor.

Kanunda, yapılandırılan borçların peşin veya taksitle ödenmesine olanak tanınırken ilk taksit ödeme süresi içinde peyin olarak ödeme yapılması durumunda indirim uygulanacak. Borçların kredi kartı ile ödenmesi yapılabilecek ve vergi mevzuatı gereğince iade alacaklarından, borçların mahsuben ödenmesi de mümkün olabilecek.

Kanuna göre ana para borçları için uygulanan gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak asıl borç güncellenecek. Güncellenmiş borçların ilk taksit ödeme süresi sonuna kadar peşin olarak ödenmesi halinde Yİ-ÜFE ile güncellenen tutarın yüzde 90'ı, iki taksitle ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarının yüzde 50'si silinecek.

Kanunda, vergi ve gümrük vergisi asıl borçları korunurken, bu kanunda belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi koşuluyla vergi aslına bağlı olarak vergi cezaları ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilirken vergi aslına bağlı olamayan özel usulsüzlük cezalarının yüzde 50'i siliniyor.

Kanunla, vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan ve bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının yüzde 50'sinin tahsiline devam edilirken kalan yüzde 50'sinin tahsilinden ise vazgeçilecek.

Bazı Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasını düzenleyen kanun kapsamına giren borçlar ise şöyle sıralanıyor:

VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINDAKİ BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI

213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren;

            -31 Ağustos 2020 tarihinden önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezalara, gecikme faizleri, gecikme zamları,

            -2020 yılına ilişkin olarak 31 Ağustos 2020 tarihinden önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

            -31 Ağustos 2020 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları.

            Bu kapsamdaki yapılandırmalardan yararlanabilmek için en geç 31 Aralık 2020 tarihine kadar  başvuru yapılması gerekiyor.

SGK'YE OLAN BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI

            Yapılandırma kapsamına giren SGK'ye ilişkin düzenlemeler ise şöyle sıralanıyor:

            6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve bu kanunun yayımı tarihine kadar veya bu kanunun ilgili hükümlerinde belirtilen sürelerin sonuna kadar tahakkuk ettiği halde ödenmemiş olan 2020 yılı Ağustos ayı ve önceki aylara ilişkin sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,

            2020 yılı Ağustos ayı ve önceki aylara ilişkin isteğe bağlı sigorta primleri ve topluluk sigortası primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,

            31 Ağustos 2020 tarihine kadar bitirilmiş olan özel nitelikteki inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin yapılan ön değerlendirme, araştırma veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,

            31 Ağustos 2020 tarihine kadar yapılan tespitlere ilişkin olup ilgili kanunları uyarınca uygulanan idari para cezaları ile bunlara bağlı gecikme cezası ve gecikme zammı alacakları,

            İlgili kanunları gereğince takip edilen 2020 Ağustos ayı ve önceki aylara ilişkin damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı ile bunlara bağlı gecikme zammı alacakları.

            Kanunda, SGK'ye ilişkin oluşmuş borçların yapılandırması için son başvuru tarihi 31 Aralık 2020 olarak belirtiliyor.

            Meslek odaları ve meslek üst kuruluşları ve barolara ilişkin düzenlemeler de kanunda şu şekilde yer alıyor:

TOBB'A OLAN BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI

            -Kanun kapsamında üyelerin Oda ve Borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak Oda payları ve Borsa tescil ücreti ile Oda ve Borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne olan aidat borçları asılları ile TOBB'a ödenmesi gereken sigorta eksperleri ve sigorta acenteleri levha aidat borç asıllarının tamamı,

TESK BORÇLARININ YAPILANDIRILMSASI

            -TESK kapsamında, esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara olan aidat boçları ile odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların TESK'e olan katılma payı, esnaf ve sanatkarların meslek eğitimini geliştirme ve destekleme fonu borç asıllarının tamamı,

SMMM ve YMMM ALACAKLARI

            -SMMM ve YMMM kapsamında, meslek mensuplarının üyesi oldukları odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği'ne olan birlik payı borçlarının asıllarının tamamı,

BAROLARIN ALACAKLARI

            -Baro kapsamında 9 Mart 1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanunu hükümlerine göre avukatların ve stajyer avukatların baro kesenekleri ile staj kredisi borçlarının asıllarının tamamı yapılandırma kapsamında bulunuyor. Kanuna göre; bu borçlara ilişkin yapılandırmada birinci taksit, bu kanunun yayınlandığı tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar, kalanı aylık dönemler halinde ve  en çok altı eşit taksitte ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i alacakların alacak asıllarının bu Kanunun yayımı tarihinden önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması halinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden, faiz, gecikme faiz, gecikme zammı gibi fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.

İDARİ PARA CEZALARINA İLİŞKİN YAPILANDIRMALAR

            Kanunda idari para cezalarına ilişkin yapılandırmalar de şöyle yer alıyor:

            31 Ağustos 2020 tarihiden önce verilen idari para cezaları Umumi Hıfzısıhha Kanunu ve tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanuna göre verilen idari para cezaları ile Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (III) sayılı cetvelde yer alan düzenleyici ve denetleyici kurumlarca verilen idari para cezaları hariç düzenleme kapsamındadır.

            6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer'i amme alacakları (adli para cezaları hariç) yapılandırma kapsamında bulunuyor.

            Kanunda gümrük uygulamalarına ilişkin getirilen düzenleme ile 31 Ağustos 2020 tarihinden önce 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları da yapılandırma kapsamında bulunuyor.

İL ÖZEL İDARELERİNİN ALACAKLARI

            İl Özel idarelerinin alacaklarına ilişkin yapılandırmada ise; bu kurumların 6183 sayılı kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan asli ve fer'i amme alacakları kapsam içinde bulunuyor.

BELEDİYE ALACAKLARI

            Belediye alacaklarına ilişkin yapılandırma da, 213 sayılı Kanun kapsamına giren ve 31 Ağustos 2020 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak;

            -Beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

            -2020 yılına ilişkin olarak 31 Ağustos 2020 tarihinden önce tahakkuk eden vergi (2020 yılına ilişkin tahakkuk eden emlak vergisi ile işyeri ve diğer şekillerde kullanılan binalara ait çevre temizlik verisinin ikinci taksitleri hariç) ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

            -Bunların dışında kalan 6183  sayılı Kanun kapsamında takip edilen ve vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan asli ve fer'i amme alacakları,

            -2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 97'inci maddesine göre tahsili gereken ve vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan ücret alacakları ile bunlara bağlı fer'i alacakları,

            5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamındaki belediyelerin su abonelerinden olan ve vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan su, atıksu, ve katı atık ücreti alacakları ile bunlara bağlı fer'i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacakları,

            Büyükşehir belediyelerinin, 2872 sayılı Çevre Kanunun 11'inci maddesinde göre vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan katı atık ücreti alacakları ile bunlara bağlı fer'i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacakları,

            İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamındaki büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerinin vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayını tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan su ve atık su bedeli alacakları ile bu alacaklara bağlı faiz, gecikme faizi ve gecikme zammı gibi fer'i (sözleşmelerde düzenlenen her türlü ceza ve zamlar dahil) alacakları, da yapılandırma kapsamında bulunuyor.

            YİKOB kapsamındaki düzenlemeler ise şöyle:

            Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının (YİKOB) vadesi 31 Ağustos 2020 tarihinden önce olduğu halde bu Kanunun yayımı tarihi itibariyle ödenmemiş bulunan ve 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer'i amme alacakları düzenleme kapsamında yer alıyor